معرفی کتاب: فلسفه علم روان‌شناسی

نویسنده: دکتر مسعود آذربایجانی

فلسفه‌ علم ‌روانشناسی، به‌عنوان یکی از شاخه‌های فلسفه علم و فلسفه علوم انسانی، به‌ویژه برای دانش‌پژوهان و علاقه‌مندان حوزه دانشی روانشناسی ضرورت دارد. افزون بر نیل به توانایی و کسب دانش و مهارت در رویکرد کلی و یکپارچه به دانش روانشناسی، فهم عمیق‌تر موضوع، هدف، روش، قلمرو، تبیین، پس‌زمینه‌های تاریخی و فلسفی و حتی مفاهیم اساسی در روان‌شناسی همگی می‌تواند از مباحث فلسفه‌ علم روان‌شناسی باشد. با توجه به اینکه فلسفه علم ‌روانشناسی، معرفتی درجه دوم و موضوع آن، خودِ دانش روانشناسی است، روش ما در این کتاب در هر فصل و جستار سه مرحله دارد: 1. ابتدا جستجوی آن مورد در متون و منابع روان‌شناسی به حدی که تصور نسبتاً روشن و جامعی از آن مسئله در متون روانشناسی و در نزد روان‌شناسان به دست آید؛ 2. بررسی فلسفی آن مسئله یا موضوع در فلسفه علم، فلسفه علوم انسانی و سپس در متون فلسفه روانشناسی؛ 3. براساس فلسفه اسلامی و منابع آن، نقادی و رویکرد انتقادی به مباحث داشته، یا درصدد استخراج آرا و دیدگاه‌های فیلسوفان مسلمان در این مسئله برآمده‌ایم. ساختار کتاب براساس مهم‌ترین سرفصل‌های مورد نیاز دانش‌پژوهان در این حوزه طراحی شده و فصول کتاب عبارت است از: کلیات، پس‌زمینه‌های تاریخی فلسفه روان‌‍شناسی، چیستی روان‌شناسی، روش‌شناسی در علوم تجربی، روش پژوهش در روان‌شناسی، تبیین در روان‌شناسی، مفاهیم اساسی در روان‌شناسی: هشیاری و هیجان.